27 Ağustos 2007

Biz İtalyanlara benzeriz

Türkiye'de futbol maçlarının naklen yayınları üzerine tez yazan olmuş mudur? Roma Üniversite'sinde yazılan bir tez geçmişti elime birkaç yıl önce. Dehşet bir hikayeydi; bugünlerde yayın ihalesi için saldıran D-Smart'ın teklifini görünce yazasım geldi. Digitürk, Lig Tv öncesinde Teleon 'daydı maçlar, Cem Uzan'ın hırslı yapısı, futbol sevdası derken tavan yapmıştı rakamlar. Star Digital platformu sanılanın aksine Uzan'ların tasfiye süreci öncesinde batan bir şirketti. Yayın ihalesini de kaybettikten sonra toprağa gömdüler o şirketi. Türkiye 2 dijital platformu kaldırmamıştı. Yayın, 7 yıldır Karamehmet'te. Bugünlerde D-Smart'ın da 2010 olarak federasyonun bildirdiği yeni ihaleye "hayır 2008" diye atağı var. DSmart, 2 yıl önce Sansui Free TV adı altında pazarlanan uydu decoderların "olmayınca adını değiştirelim" projesi. Dijital platform olarak ayakta kalabilmek için Süper Lig yayınlarını almak zorunda olduklarının farkındalar.
İşte buradan İtalya'ya döneyim. İtalya'da 90'ların başında kurulan 2 dijital platform vardı: Telecom Italia'nın kontrolündeki Stream TV ve Fransız Vivendi grubunun ağırlıklı hissesine sahip olduğu Telepiu (Tele+). İki rakip şirket Serie A'yı 90'ların sonunda paylaşmıştı. Adı geçen tezde de anlatıldığı üzere; 1998-99'da iki şirketin rekabetinde "kazanan" kulüpler oldu. İtalya'da yıllık yayın ihalesi bedeli 3 katına fırladı. Milyon dolarlara boğulan kulüpler transferde coştu. Parma, Lazio, Fiorentina, Bologna vs. gibi takımların o dönemki kadrolarını bilmem hatırlatmaya gerek var mı? Geleni harcayan bu kulüplerin 2002 sonrası batağa sürüklenmesi tesadüf değil elbette. Sonra ne oldu peki? 2003 yılında Telepiu batarken 400 milyon euro zarardaydı. Stream TV'de iflas bayrağını çekti ve devreye Rupert Murdoch girdi ve İtalya'da dijital platform yayıncılığında herkese "çekilin kenara" dedi ve Sky Italia ile yola devam etti. Elbette ki düşen yıllık yayın bedelleriyle. Peki Türkiye ile bağlantısı ne? D-Smart, 2008'de Lig TV'nin ödeyeceği 100 milyon dolara karşılık, 180 milyon dolar teklifiyle ortaya çıktı. 2008 ya da 2010? Bu yayın ihalesi yenilecek ve kuvvetle muhtemel iki grup ihalede birbirine girecek ve "kazanan kulüpler olacak" denilecek ve kimsenin aklına İtalya örneği gelmeyecek. Sonuç, 2010'da testilerden biri kırılır, kulüpler 2-3 yıllık vadede para kazanır sonra Parma, Lazio gibi kıçlarının üstüne otururlar. Sonu "biz İtalyanlara benzeriz" olan bir hikayeye hazır olmak lazım...

Hiç yorum yok: