Euro 2020'den Geçmişe Yolculuk

 

Euro 2020’de 30 gün, 50 maç geride kaldı. Bu akşam İngiltere-İtalya finali Londra’da Wembley’de… Finalin izini geçmişte sürelim ve bazı sorulara cevap bulalım. Tarihinde hiç final oynamamış İngilizler buna 25 yıl önce çok yaklaşmıştı. Ev sahibi oldukları turnuvada yarı finale yükselmiş ve karşılarında Almanya’yı bulmuşlardı. Shearer’in golüyle öne geçtiler, Kuntz cevap verdi. Final penaltılara gitti. İki takımdan da ilk 6 penaltı da kaçıran yok. İngilizlerin 7. penaltısını kaçıran Southgate ertesi gün ülkede en sevilmeyen adamdı. 25 yıl sonra teknik direktör Southgate’in final yolculuğunda önündeki en büyük engel yine Almanlardı. Çeyrek asır önce hayalleri kabusa çeviren adam bu kez Almanları yıkmayı başardı.

İtalyanlar, 9 yıl önce Euro 2012’de son iki büyük kupanın sahibi İspanya ile aynı gruba düştüklerinde “yandık” diyorlardı. Gruptaki maç 1-1 berabere bitti, bir kez karşılaşacaklarından habersizdiler elbette. Prandelli yönetimindeki İtalya iki büyük engeli geçip geldi finale.. Biri, bu akşam karşılaşacakları ve penaltılarla devirdikleri İngiltere, yarı finalde de Almanya. 1 Temmuz 2012’nin akşamında Kiev’de İspanyollar 4 golle İtalyanları ezip kupayı kazanırken, Çizme’nin 11’inde Bonucci ve Chiellini vardı. İki usta stoper 9 yıl sonra İspanya’dan rövanşı alan ve Euro 2020’de finale yükselen genç İtalya’nın ağabeyleriydiler.

 UEFA’nın 60. yılında tüm kıtayı kucaklaması fikriyle yola çıkıp, yarı finaller ve finali Londra’ya verdiği yani İngilizleri gizli de değil açık açık ev sahibi ilan ettiği Euro 2020’de finale ev sahipliği yapacak Wembley’de bu akşam bütün pandemi sınırlamalarının kaldırıp 90 bin taraftarın tribünlerde olması bekleniyor. İngilizlerin karantina uygulaması yüzünden İtalya’dan gelecek taraftar sayısı üç binle sınırlı kalacak ama elbette buna Londra başta olmak üzere Ada topraklarında yaşayan İtalyanlar dahil değil. Peki bir turnuvada ev sahibi olmak kupayı kazanmaya yetiyor mu? Bunun cevabını arayalım şimdi de… Avrupa Şampiyonası tarihinde kupayı evinde kazanabilen 3 ülke var. 1964 yılında İspanya, dört yıl sonra İtalya ve 1984 yılında Fransa. 2004 yılında evinde Yunanistan’a finalde kupayı kaybeden Portekiz, 12 yıl sonra bu kez Fransa’nın ev sahipliği yaptığı kupayı Paris’te kazanmayı başarmıştı. Turnuva tarihinde Belçika (2000), Avusturya, İsviçre (2008), Polonya ve Ukranya (2012) ev sahibi oldukları şampiyonlarda gruptan çıkamazken, 1960’dan beri diğer ev sahipleri en az yarı final oynadılar. Dünya Kupası’nda ise ev sahibi takımların şampiyonluk sayısı daha fazla. 1930’da Uruguay, 1934’te İtalya’nın ardından, 1966’da İngiltere evinde ilk ve tek kupasını kazanmıştı. 1974’te Almanya ve 4 yıl sonra Arjantin mekanın sahibi olarak kupayı kaldırırken, evinde son Dünya Kupası’nı kazanan takım 1998’de Fransa oldu.

Son bir soru ve cevabı. 4 yılda bir düzenlenen turnuvada hangi futbolcular Şampiyonlar Ligi (Şampiyon Kulüpler Kupası) kazandıktan bir ay sonra milli takımlarıyla Avrupa Şampiyonu oldular? 1964’te Inter forması giyen ve İspanya ile şampiyon olan Luis Suarez, 1988’de Hollanda Milli Takımı’nın omurgasını oluşturan 5 PSV Eindhoven’lı: Koeman, Van Breukulen, Kieft, Van Aerle, Vanenburg… Euro 2000’i kazanan Fransa’da o yıl Şampiyonlar Ligi kazanan Rea Madrid’den Anelka ve Karembeu vardı. 2012’de İspanya şampiyon olurken, Avrupa’nın bir numaralı kupasını kazanan Chelsea’de Juan Mata ve Fernando Torres forma giyiyordu. 2016’da şampiyon Portekiz kadrosunda o sezon Şampiyonlar Ligi Kupası’nı kaldıran Pepe ve Cristiano Ronaldo vardı… Peki bu akşam finalde? Şampiyonlar Ligi Kupası kazanan Chelsea’den 5 futbolcu var. İngiltere’de James, Chilwell ve Mount. İtalya’da ise Jorginho ve Emerson… Bir taraf duble yaparken 15 gün sonra hazırlık kampında bulaşacakları takım arkadaşlarını üzecek… Bakalım kim?...

Wembley ve Wimbledon

Londra bugün spor tarihinin en özel günlerinden birine ev sahipliği yapacak. Bir tarafta Wembley’de Euro 2020 finali diğer tarafta Wimbledon’da erkekler finali. 11 Temmuz’u İtalyanlar için özel yapan İngiltere ile oynayacakları final olmayacak sadece.. Wimbledon Tenis Turnuvası’nın 144 yıllık tarihinde ilk kez bir İtalyan tenisçi finale yükselmeyi başardı ve 25 yaşındaki Matteo Berrettini, Grand Slam’lerin usta ismi 34 yaşındaki Novak Djokovic karşısına çıkacak. Sporseverlerin saat 16:00’da Wimbledon’in çimlerinde başlayacak olan rüya gibi günü saat 22:00’de Wembley’de ilk düdüğü çalacak İngiltere-İtalya finali ile son bulacak.

96’da Southgate ve 2012’de İtalya

Bir tarafta Avrupa Şampiyonası tarihinde ilk kez finale yükselen ve 1966 Dünya Kupası dışında müzesinde kupa olmayan İngiltere, diğer tarafta bu kupayı sadece bir kez 1968’de kazanan İtalya. İki ülke için de bu finalden filmi geriye sardığımızda özel hikayeler bizi karşılıyor. Euro 1996’ya ev sahipliği yapan ve yarı finalde Almanya’ya elenirken penaltılarda tek kaçıran isim olan Garry Southgate İngiltere’nin o gün istenmeyen adamı bugün ise teknik direktörü. Çeyrek asır sonra Almanlardan rövanşı alıp onları evine erken gönderen İngilizlerin karşısında Euro 2012 finalinde 4-0 mağlup oldukları İspanyolları penaltılarla kupa dışına iten İtalyanlar olacak.

 Finale nasıl geldiler?

Gruptaki ilk maçında son Dünya Kupası’nın finalisti Hırvatistan’ı tek golle geçen İngilizler, 8 hücum girişimiyle sönük kalmışlar, ikinci maçlarında İskoçya ile oynadıkları “derbi”den golsüz berabere ayrılmışlardı. Son maçta galibiyeti getiren gol Çekler karşısında yine Sterling’den gelmiş ve İngiltere son 16’da kendisi için erken finali oynayacağı bir rakiple karşılaşmıştı: Almanya… Panzerlerin kendi futbollarından uzak olduğu akşamda Sterling ve Kane’nin golleriyle beklenen de kolay kazanan İngilizler çeyrek finalde Ukrayna’yı 4 golle yıkarken kafa golleriyle şov yaptılar. Yarı finalde rakip turnuvanın en sevilen takımı olmayı başaran Danimarka idi. Frikik golüyle geriye düştükleri Wembley’deki 90 dakikayı 1-1 berabere bitirmeyi başaran İngilizler, Sterling’in kazandırdığı çok tartışılan bir penaltı ve Kane’in golüyle tarihlerinde ilk kez finale geldiler…

Eleme grubundaki tüm maçlarını kazanan ve “Yenilmez” ünvanıyla turnuvaya gelen İtalyan açılış maçında bizim çocuklar karşısında Euro 2020’de neler yapabileceğinin bir ön gösterimini yaptı adeta. Roberto Mancini’nin İspanya’ya İspanya’dan fazla benzeyen ama İtalyan kalmayı başaran takımı gruptan 3 galibiyetle çıkarken son 16’da turu geçmeleri beklenenden zor oldu. Golsüz biten 90 dakikanın ardından İtalya’yı öne geçiren Chiesa ertesi gün ülkede halk kahramanı olurken, İtalyanların çeyrek finaldeki rakibi FIFA sıralamasının bir numarası olan Belçika idi. 14 hücumla domine ettikleri maçtan 2-1 galip ayrılan İtalya yarı finalde favori olduğu İspanya karşısında bu turnuvada ilk kez rakibi daha iyi oynadı dedirtti ama penaltılara giden maçta Olmo ve Morata kaçırınca, Mancini ve öğrencileri Wembley’e bir kez daha bu kez finale çıkmaya hak kazandılar…

 

Finalde ne olur?

İNGİLTERE: Almanları devirdikleri maçta üçlü savunmayla oynayan İngilizlerin, yetenekli 3 orta sahaya sahip İtalyanlar karşısında bugün yine 3-4-3’ü tercih edip etmeyeceklerini santra düdüğüyle birlikte göreceğiz ama yarı finali 4-2-3-1 ile oynayan Southgate’in geçiş oyununu seçeceğini ve topa daha fazla sahip olan tarafın İtalyanlar olacağını söylemek zor değil. 10 golün 5’ini kafayla atan İngilizlerin, Chiellini-Bonucci’nin varlığına rağmen kısa boylu orta sahası ve forveti İnsigne yüzünden korner ve serbest vuruşlarda bulacağı pozisyonlar maçın kilitlerinden biri. Kafa toplarında etkili üç isim Kane, Maguire ve Stones, rakip defansın dengesini her an bozabilecek Sterling ve Saka ve ara paslarıyla ince işler yapan Mount. Orta sahasında savaşan iki adamı Philips ve Rice, hücuma sağlam destek veren bekleri Walker ve Shaw ve kalesinde Pickford ile İngilizler bu finale sağlam bir kadro ve oyun planıyla hak ederek geldiler.

İTALYA: Öne geçtiği maçlarda bile hücumdan taviz vermeyen ve kendi tarihine karşı devrim bir futbolla finale yürüyen İtalyanlarda Mancini’nin oyun planının alfa adamı Spinazzola’nın sakatlanıp eve dönmesi elbette en büyük handikapları. Üç yıl önce alt ligde oynayan sağ bek Di Lorenzo, hızlı Sterling karşısında büyük sınav verecek. Euro 2012 finalinde de sahada olan Bonucci-Chiellini’nin büyük imtihanı ise İngilizlerin yüksek topları olacak. İspanya’ya oyun üstünlüğünü verdikleri yarı finalde orta sahasındaki Jorginho, Barella ve Verratti üçlüsü bilinen kalitelerinin altında kalmıştı. Wembley’deki finalde kısa İtalyan orta sahasının top yapması ve forvetlerin bitiremedikleri atakların dönüşünde hızlı çıkacak İngilizlere set çekmesi gerekiyor. İtalyanların en güvendikleri isim Euro 2020’ye yedek kulübesinde başlayan ama sonra baba mesleği futbolda ustalaştığını gösteren Chiesa.. Gününde olduğunda Insigne’nin geçemeyeceği bek yok dünyada. Ve büyük sıkıntı. Grup maçlarında alkışlanan ama eleme turlarında vasatı aşamayan ancak milli takım kariyerinde attığı gollere saygıdan dolayı formayı başkasına kaptırmayan Ciro Immobile…

Kraliçe Elizabeth Wembley’de yok

90 bin kapasiteli Wembley’de bu akşam tribünlerde 60 bin taraftar olacak. İtalya’dan gelmeleri izin verilen taraftar sayısı 3 bin ama 350 bin İtalyanın yaşadığı Londra’da Euro 2020’nin gayrı resmi ev sahibi İngilizlerden ne kadar yer kapabileceklerini yine maç saatinde göreceğiz. İngiltere’nin 1966’da kazandığı Dünya Kupası’nı kaptan Moore’a veren, Euro 2006’ın galibi Almanlara kupayı takdim eden 95 yaşındaki Kraliçe Elizabeth’in bu akşam finalde Wembley’de olmayacağı ve maçı Buckingham Sarayı’nda takip edeceği açıklandı.

Wembley’den önce Wimbledon

Wembley’deki dev finale 6 saat kala bir başka büyük final de Wimbledon’da yaşacak. Grand Slam’lerin en prestijlisi olan tenis turnuvasının 144 yıllık tarihinde ilk kez bir İtalyan raket korta çıkacak. 25 yaşındaki Matteo Berrettini, 3. Kez katıldığı Wimbledon’da finalde karşısında 30 Grand Slam finali oynamış Novak Djokovic’i bulacak. İtalyanın spor tarihine adını Grand Slam turnuvası kazanan olarak yazdıran ise 1976 yılında Paris’te Rolland Garros’ta şampiyon olan Adriano Panatta… 4 büyük turnuvada (Grand Slam) 316 maç kazanan ve 45 maç kaybeden Djokovic ve 30 maç kazanıp 12 kez kaybeden  Matteo Berretini’nin Wimbledon finalindeki randevuları saat 16:00’da…