ŞL ve AL Gelirleri #2

İsmail Şayan
********
ŞL ve AL yayın havuzunda her ülkenin payı, katkısına göre belirlenir. ŞL’de şu an en büyük pay İngiltere’nin. İngilizler, 2006-09 döneminde İtalya’nın ardından %20 ile ikinciydi. 2009-12 dönemi yayın anlaşmaları sonucunda paylarını %24,5’e çıkarıp ilk sıraya yükseldiler. Türkiye ise 2006-09 döneminde %3 olan payını 2009-12 döneminde %3,8’e çıkardı ve Hollanda’nın paraşütsüz inişi ile yedinciliğe yükseldi. Geçen yıl bu kalemde 338 milyon dağıtılmıştı. UEFA’nın bu yıl 350 milyon dağıtacağını varsayalım. Buradan İngiltere’nin payı 86,75 milyon Türkiye’nin payı da 13,3 milyon euro olur. Tek temsilci Bursaspor bu payın tümünü alır. İki temsilcili ülkelerin payı %52,5 ve %47,5 olarak bölüştürülüyor. Yani Fenerbahçe gruplara kalabilseydi havuzdan 6,3 milyon, Bursaspor da 7 milyon alacaktı. Geçen sezon İngilizler 83, İtalyanlar 50,7 milyon alırken İspanyollar 49, Almanlar 47, Fransızlar 28, Yunanlılar 14,8 milyon euro almışlardı.
Geçen yıl Beşiktaş’a 12,8 milyon gelen havuzdan Bursaspor 13,3 milyon alırsa; toplam rakam, sıfır çekilmesi halinde 20,5 son maçı kazanılırsa 21,3 milyon olur. Beşiktaş toplamda 21116000 euro almıştı.
AL gelir dağılımı da aynı temel mantıkla şekillenir ancak rakamlar daha düşük. Katılım ve maç başı ücretleri toplamı 900000 euro. Galibiyet 120000, beraberlik 60000 euro. Gruptan çıkış 180000, son 16’ya kalış 270000, çeyrek final 360000, yarı final 630000 euro kazandırırken finalist 2, şampiyon 3 milyon euro aldı geçen sezon. Son kalemde ise ufak bir değişiklik var: ŞL’den farklı olarak kulübün ligi geçen sezon kaçıncı sırada bitirdiği önemsiz. Ancak ülkesinde kupayı kazanarak AL yolcusu olanlar, ligdeki derecesi sonucu gelenlerden biraz daha fazla alıyor. Ana rakamda yine ülkelerin yayın havuzundaki ağırlığı birincil etkenken başarı biraz daha önemli. Takımların ilerlediği tur sayısı yayın geliri dağılımında ŞL’ye göre daha belirgin bir rol oynuyor. AL yayın havuzunda en büyük pay, ŞL yayın havuzu dördüncüsü Almanya’nın ve yaklaşık %25. Onları ŞL lideri İngiltere %19 ile takip ediyor. Üçüncü yine İspanya(%15). Dördüncü şaşırtıcı: ŞL’de %3,8 ile yedinci olan Türkiye AL’de %12’nin üzerine çıkmış. Tüm ülkeler arasında AL için ödediği para ŞL için ödediği paranın yarısını geçen tek ülke Türkiye. Örneğin lider Almanya’nın AL için ödediği yayın ücreti ŞL için ödediğinin üçte birinden az ve Romanya ile birlikte AL/ŞL oranı Türkiye’ye en yakın ülke onlar. İngilizlerde oran sekize birin altında. ŞL ikincisi İtalya ise AL’de sekizinci sırada ve ŞL için ödediklerinin yaklaşık yirmi beşte birini ödüyor. ŞL’ye bizim dört katımızı ödeyen İtalyan yayıncılar, AL için Türkiye’ninkinin üçte birinin altında bir değer belirlemişler. Her iki kupada da üçüncü büyük ödemeyi yapan İspanyollarda oran altıya bir civarında. İdeale en yakın olan onlar denebilir çünkü şu anda AL, ŞL’nin dağıttığı gelirin altıda birinden biraz fazlasını dağıtıyor. Türkiye yayıncısının aldığı riski alan bir başkası yok. Oynanan kumarın tutmaması, okuduğumuza göre 100 kadar insanın işine mâloldu. GS ve FB’nin yedikleri goller, onlarla beraber bu ailelerin de kalelerindeydi.
Geçen yıl Fulham, Hamburg ve Werder Bremen’den sonra havuzdan en çok geliri elde eden takımlar, gruplar sonrası ilk turda elenen FB ve GS olmuştu. Bu yıl tek temsilcimiz olan BJK, AL yayın havuzundan en büyük geliri elde eden kulüp olmak için bir numaralı aday. Şu anda gelirler toplamında 8 milyon euro barajına gelindi, Quaresma’nın bonservisi karşılandı. Geçen yılla karşılaştırırsak, Fulham dışındakiler şimdiden geride bırakıldı. “AL para kazandırmaz” ezberi, en azından bizim kulüplerimiz için artık pek geçerli değil. Kulübün toplam AL geliri, performansıyla şekillenecek. Yarı final, yaklaşık 10 milyon euro anlamına geliyor. Geçen yıl bu barajı yalnızca ucu ucuna Fulham(10010114 euro) aşabilmişti. AL şampiyonluğu, süper kupa finalini de garanti edeceğinden gerçekleşmesi durumunda 15 milyon euro barajı rahatlıkla aşılacaktır. İki yılda yenen –şimdilik- yirmi dörder milyon euro farkı da Adnan ve Aziz Beyler düşünecektir elbet…
ŞL ve AL Gelirleri #1