Luca Orlandi’den Adalet Hanım’a

Cenova’nın ileri gelenlerinden Luca Orlandi ile ortak bir dostun evinde sohbet ediyorduk. Konuşmanın resmi lisanı İngilizce olunca bu dil konusundaki zayıflığımı hissettirmemek için konuyu çaktırmadan futbola getirdim. Bu sayede fazla bağlaç, yüklem, zaman kullanmadan birkaç oyuncu ve kulüp ismiyle diyaloğu bir süre devam ettirebilmeyi umuyordum. Nitekim yanılmadım. Bu arada Luca, doğduğu kent Cenova’nın futbol takımları hakkında anlayabileceğim tarzda bilgiler veriyordu. Bunlardan biri de Cenova’nın iki büyük kulübünden biri olan Sampdoria’nın, Sampierdarenese ve Andre Doria takımlarının birleşiminden doğmasıydı. Bir an Andre Doria ismiyle konuyu Preveze zaferine getirip yeni ancak riskli bir cephe açma yoluna gitmeyi düşünsem de bu fikrimden vazgeçtim. Bir yandan da Sampdoria isminde gizli özne olarak bulunan Andre Doria kafamda bir yazı konusu doğurdu: “ Şahıs ismi taşıyan futbol kulüpleri”

Bu alanda en iyi örnek , Andre Doria ile birlikte tarih kitaplarından öğrendiğimiz Portekizli kaşif Vasco da Gama’nın adını taşıyan ünlü Brezilya kulübü. Hollanda’nın Tillburg kentinin takımı olan ve ismini Kral Willem II’den alan Willem II Tillburg da bu kategorinin popüler üyelerinden. Listeyi genişletmek için Sanal Kaynaklar Uzmanı Ceyla Kütükoğlu’na başvurdum. Kısa süre içinde The Guardian gazetesinde konuyla ilgili yayınlanan bir makaleyi gönderdi. John Ashdown imzalı çalışmada ağırlıklı olarak Güney Amerika kulüplerine yer verilmiş. Bunlardan biri Şili’nin meşhur temsilcisi Colo Colo. Kulübe ismini veren şahıs 16.yüzyılda yaşayan bir Mapuche kabilesi şefiymiş. Colo Colo yerel dilde “Dağ kedisi” manasına geliyormuş. Arjantin’in Rosario kentinde bulunan bir İngiliz mektebinin müdürü ve futbol antrenörü olan İngiliz göçmen Isaac Newille, Arjantin’in en popüler kulüplerinden biri olan Newill’s Old Boys’un yaratıcısı olurken, adını da tarihe takımın ismiyle kazımış. Isaac Neville’in eşi Almanmış ve kulübün renkleri İngiliz ve Alman bayraklarından harmanlanarak kırmızı-siyah olarak belirlenmiş. Bir başka Arjantin kulübü Club Atlético Aldosivi’nin adını dört kurucusu Allard, Dollfus, Sillard ve Wiriott’un soyadlarının ilk iki harflerinin birleşimi belirlemiş. Telgraf literatüründe W harfinin olmaması nedeniyle Wiriott’un W’si V’ye evrilmiş. Arjantin’den bir başka hikaye daha… 1918’de müttefikler 1.Dünya Savaşı’nı kazandıktan sonra, Buenos Aires’in hemen kuzeyindeki Pergamino şehrinde çalışan İngiliz demiryolu işçileri, bu zaferin onuruna bir kulüp kurmaya karar vermiş. Demiryolu inşaatının başındaki İngiliz sorumlu, bu talebe olumlu yanıt vermiş ancak kulübün isminin İngiliz Mareşal Douglas Haig’in adını taşımasını şart koşmuş. Club Atletico Douglas Haig işte böyle doğmuş. Sıradaki hikayede birleşen iki kulüp de şahıs ismi taşımakta. Bunlardan biri Arjantin Bağımsızlık Bildirisi’ne imza atan Tomas Godoy Cruz, diğeri ise Deportivo Bodega Antonio Tomba kulübünün sporsoru ve isim babası Antonio Tomba. Bu iki kulübün birleşmesinden doğan kulübün adı ise CD Godoy Cruz Antonio Tomba.

ABD Başkanı Rutherford B.Hayes’in ismi 1860 yılında Brezilya, Arjantin, Paraguay ve Uruguay arasındaki kanlı çatışmaların sona ermesine yaptığı katkı nedeniyle tarih kitaplarının yanı sıra Paraguay kulübü Club Presidente Hayes’in adıyla da yaşıyor.El Salvador’un en eski kulübü Tecun Uman’ın adı, efsane isim Jack Dempsey’e ringde son raunda kadar direnerek büyük sükse yapan Arjantinli boksör Luis Angel Firpo’nun ismiyle değiştirilmiş. Şili Bağımsızlık Savaşı’nın kahramanlarından Bernardo O’Higgins’in adını taşıyan CD O’Higgins kulübü yazının temasını oluşturan konuya güzel örneklerden biri. Bu kulüp daha sonra bulunduğu Şili’nin Rancagua kentinin diğer takımıyla birleşip O’Higgins Braden ismini almış. Renato Curi, İtalyan kulübü Perugia’nın sembol isimlerinden biri. Takıma Serie B’deyken katılmış, performansıyla Serie A’ya yükselmesinde ve bu ligde altıncılığı elde etmesinde büyük katkısı olmuş. Curi, 24 yaşındayken Juventus ile oynanan maçta kalp krizi geçirerek hayatını kaybetmiş. Perugia’nın bu kahramanın ismi kentte kurulan Renato Curi Angolana kulübüyle yaşıyor. Chombo lakabıyla tanınan ve trafik kazasında ölen Sandinist kumandan Walter Ferretti, adını daha önce devletin güvenlik güçlerinin takımı olarak faaliyet gösteren kulübe vermiş ve Deportivo Walter Ferretti ortaya çıkmış. Bolivya’da faaliyet gösteren Cochabamba's Club Jorge Wilstermann, adında ülkenin ilk ticari pilotu Jorge Wilstermann’dan almakta.

Memleketimize gelince… Bu klasmanda yer alan en tipik örnek Adalet. Süreyya İlmen tarafından 1914’te faaliyete geçirilen Adalet Mensucat Fabrikası’nda doğan bu takım adını tıpkı fabrika gibi Süreyya Bey’in eşi Adalet Hanım’dan almış. 1946’da kurulan kırmızı-beyazlı kulüp bir dönem Fenerbahçe’den altı oyuncu transfer ederek güçlü bir kadro oluşturmuş ancak Adalet’in ömrü çok uzun olmamış. Bir ara işadamı Aydın Doğan’ın desteğiyle atılım yapan Gümüşhane Doğanspor, Trabzon’da doğan Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman’ın ismini alarak geçen sezon Trabzon Kanuni adıyla faaliyet gösteren eski adı ise Yalıspor olan kulüp, şahıs ismi taşıyan kulüplerin Türkiye’deki örneklerinden sayılabilir. / KORAY GÜRTAŞ 

Not 1: Yazının temelini oluşturan araştırmada sayıları hayli fazla olan aziz ismi taşıyan kulüplere ve şahıs isimli kentlerin kulüplerine (örn: Milton Keynes Dons) yer verilmemiş.

Not 2: Katkılarından dolayı Serbülent Şengün'e teşekkürler.

Not 3: Üşenmeden yazıyı okuduysanız, bildiğiniz örnekler varsa paylaşmanızı rica ederim.